Choroba afektywna dwubiegunowa przeważnie zaczyna się pomiędzy 20 a 30 rokiem życia. U części chorób pierwszy epizod pojawia się wcześniej, u części później.
Na wstępie warto wytłumaczyć znaczenie terminów: depresja, mania, hipomania, epizod mieszany.
Depresja to stan w którym jest obecny obniżony nastrój, spadek aktywności, spowolnienie myślenia. Typowe są zaburzenia snu, łaknienia, czasami pacjentów pojawiają się myśli rezygnacyjne, samobójcze.
Mania jest przeciwieństwem depresji. Dochodzi do wzrostu aktywności, podwyższenia nastroju, przyśpieszenie myślenia. Zdecydowanie maleje krytycyzm, pojawia się tendencja do nawiązywania przypadkowych znajomości, lekkomyślnych decyzji finansowych. Przyśpieszenie myślenia doprowadza do rozkojarzenia, chaosu w ramach działań.
W języku potocznym używa się sformułowań takich jak: „mania wielkości”, czy „mania prześladowcza”. Należy podkreślić, że w języku psychopatologii, czyli języku stworzonym do opisywania chorób przez psychiatrów, termin mania ma inne znaczenie. Na tej stronie mania będzie oznaczać element choroby dwubiegunowej.
Hipomania – to stan „łagodniejszej” manii. Tutaj nie widać chaotyczności podejmowanych działań typowych dla manii. Z zewnątrz osoba sprawia wrażenie tryskającej energią, komunikatywną, otwartą.
Epizod mieszany – stan łączący elementy manii i depresji np. obniżony nastrój i myśli samobójcze z jednej strony (elementy depresji), a z drugiej nadmiar energii (element manii)
Aby rozpoznać chorobę afektywną dwubiegunową należy stwierdzić u pacjenta wystąpienie przynajmniej jednego epizodu maniakalnego (lub hipomaniakalnego) i jednego epizodu depresji. Innym przypadkiem jest dwa lub więcej epizodów manii. Powtarzające zachorowania jedynie na depresję nie dają podstaw do rozpoznania choroby dwubiegunowej. W takiej sytuacji stawia się diagnozę zaburzeń depresyjnych nawracających.
